انتظار مهدی [عج] انتظاری است که از ابتدای عالم آغاز شده است یعنی از زمان‌های بسیار دور، انبیاء و اولیاء نوید ظهور او را داده‌اند و در زمان‌های نزدیکتر، همه امامان ما، آرزوی روزگار دولت او را داشته‌اند.
مقاله در ادامه مطلب...
به گزارش نزدیکه به نقل از
سرویس فرهنگی ارزشی ها – مهدویت : * گفتیم که «انتظار» امری فطری است و برای همگان در هر قوم و آیینی که باشند وجود دارد اما انتظارهای معمولی که در جریان زندگی افراد و حتّی جامعه‌ها وجود دارد هر اندازه بزرگ و با اهمیت باشد در مقایسه با انتظار موعود جهانی، کوچک و بی مقدار است زیرا که انتظار ظهور او شاخصههای خاص خود را دارد:
انتظار مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف انتظاری است که از ابتدای عالم آغاز شده است یعنی از زمان‌های بسیار دور، انبیاء و اولیاء نوید ظهور او را داده‌اند و در زمان‌های نزدیکتر، همه امامان ما، آرزوی روزگار دولت او را داشته‌اند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
«اگر او را درک می‌کردم، تمام عمر به او خدمت می‌کردم.»۱
انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف انتظار مصلح جهانی است. انتظار حکومت عدل جهانی است و انتظار تحقق همه خوبی‌ها است. در این انتظار، بشریت چشم به راه است تا آنچه را بر اساس فطرت پاک خدایی، در آرزوی آن بوده و هیچگاه به صورت کامل به آن دست نیافته است، ببیند. و مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف همان است که عدالت و معنویت، برادری و برابری، عمران و آبادانی زمین و امنیّت و صلح و عصر شکوفایی عقل و دانش بشری را برای انسان‌ها به ارمغان می‌آورد و برچیدن بساط استعمار و بردگی انسان‌ها و نفی هرگونه ستم و ستمگری و رهایی اجتماع از انواع فسادهای اخلاقی، ره آورد حاکمیت اوست.
انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف انتظاری است که تنها با فراهم شدن زمینه‌های شکوفایی آن، خواهد شکفت و آن زمانی است که همه انسان‌ها در طلب منجی و مصلح آخرالزمان باشند. او می‌آید تا با همکاری و همیاری یارانش علیه بدی‌ها قیام کند نه اینکه تنها با معجزه کار جهان را سامان دهد.
انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف در منتظرانش شوق یاری و همراهی او را ایجاد میکند و به انسان هویت و حیات می‌بخشد و او را از پوچی و بی هدفی نجات می‌دهد.
آنچه گفته شد بخشی از ویژگی‌های آن انتظاری است که به وسعت همه تاریخ است و ریشه در جان همه انسان‌ها دارد و هیچ انتظار دیگری به خاک پای این انتظار سترگ نمی‌ارزد. بنابراین جا دارد که ابعاد و آثار فراوانِ انتظار مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف را بشناسیم و درباره وظایف منتظران ظهور او و پاداش بی نظیر آنها سخن بگوییم.
۱) مقام و منزلت:
«الم، ذَلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَیُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ» «این کتاب که هیچ تردیدی در آن نیست روشنگر راه پرهیزکاران است. آنان که به غیب ایمان آورند و نماز را برپای دارند و از آنچه به ایشان روزی دادیم انفاق می‌کنند.»۲
جابر بن عبدالله انصاری پیرامون تفسیر این آیه از رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین روایت میکند که آن حضرت فرمودند: «خوشا به حال صبرکنندگان در زمان غیبت او[مهدی] و خوشا به حال کسانیکه بر محبت او پابرجا می‌مانند. آنها کسانی هستند که خداوند در کتاب خویش چنین توصیفشان کرده و فرموده: «الذین یؤمنون بالغیب..». سپس آن حضرت فرمودند: «آنان حزب خدایند و آگاه باشید که حزب خداوند پیروز است.» ۳
و در روایتی از امام صادق علیه‌السلام نیز آیة شریفة فوق به منتظران حضرت ولی عصرعلیه‌السلام در عصر غیبت تفسیر شده است.۴
با توجه به روایاتی که گذشت می‌توان سه شاخصه یا ویژگی مهم منتظران را علاوه بر مقام و منزلت آنها از آیه مبارکه فوق استفاده نمود که آنها عبارتند از:
۱-۱- اعتقاد و ایمان راستین به امام زمان علیه‌السلام
۲-۱- برپاداشتن و اهمیت دادن به نماز.
۳-۱- انفاق و بخشش به فقیران و مستمندان.
۲) صبر و ارتباط قلبی
«یا اَیُّهاالَّذِینَ آمَنُواْ اصْبِرُواْ وَصَابِرُواْ وَرَابِطُواْ وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»؛ «ای کسانیکه ایمان آورده‌اید! صبر کنید و در برابر دشمنان پایدار باشید و از مرزهای خود مراقبت کنید و از خدا بپرهیزید[تقوی و خدا ترسی را پیشه سازید] شاید که رستگار شوید.»۵
نُعمانی در کتاب غیبة خود از امام باقرعلیه‌السلام نقل میکند که دربارة این آیه فرمودند: «که صبر کنید بر ادای فرایض و در مقابل دشمنان پایداری کنید و با امامتان که انتظارش را می‌کشید مرابطه نمایید.»۶
«مرابطه» در لغت به معنای مراقبت از مرزها و بستن و محکم کردن آمده است و شاید مراد از «مرابطه» در این آیة شریفه این باشد که منتظر واقعی در عصر غیبت از خانه دل در مقابل غیر امام زمان مراقبت می‌نماید و سرزمین پنهاور قلبش را محل عشق و علاقه امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف می‌گرداند و دل را به حضرت مهدی علیه‌السلام پیوند می‌دهد.
احتمال دیگری که در بارة لغت «مرابطه» وجود دارد این است که رابطه با امامعلیه‌السلام یعنی خود را به رشته ولایت او بستن و بر خدمت و پیروی و یاری او گردن نهادن، و این یکی از ارکان ایمان است که آدمی خود را به امام خویش مربوط سازد و از او جدا نشود. ۷
۳) اطاعت محض
«یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللّهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِی الأَمْرِ مِنکُمْ»؛«ای کسانی که ایمان آورده‌اید اطاعت کنید خدا را و اطاعت کنید پیامبر و اولیالامر از خودتان را».۸
جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید هنگامی‌که پروردگار این آیه را بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم نازل فرمود عرض کردم یا رسولالله؛ خدا و رسول را شناختیم، «اولی الامر» که خداوند اطاعتشان را به اطاعت تو مقرون ساخته چه کسانی هستند؟
حضرت فرمودند: «آنان خلفای من و ائمه مسلمانان پس از من می‌باشند. اول آنها علی بن ابی‌طالب و … [آخرینشان] حجت خدا در زمین و بقیةالله بر بندگانش است آنکه خدای تعالی مشرق و مغرب زمین را به دستان او فتح میکند. آنکه از شیعیان و دوستانش غیبتی خواهد داشت که در زمان غیبتش بر اعتقاد به امامتش ثابت نمی‌ماند مگر کسی که خداوند دلش را برای ایمان آزمایش کرده باشد».۹
از این آیة شریفة در می‌یابیم که منتظران واقعی امام زمانعلیه‌السلام کسانی هستند که در عصر غیبت مطیع بی چون و چرای حضرت هستند و همیشه به دنبال کسب رضایت خاطر آن عزیز می‌باشند. که البته این اطاعت با پیروی همه جانبه از آیات نورانی قرآن و فرامین و دستورات ائمه معصومین علیهم‌السلام محقق خواهد شد.
۴) امتحانات سخت
«وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ» «ما شما را به چیزی از قبیل ترس و گرسنگی و کاهشی در اموال و جان‌ها و محصولات می‌آزمائیم و مژده بده به آنها که شکیبا و ثابت قدم هستند.»۱۰
محمد بن مسلم می‌گوید: امام جعفر صادقعلیه‌السلام در تفسیر این آیه فرمودند: «پیش از آمدن قائم علیه‌السلام علامت‌هایی برای امتحان مؤمنین خواهد بود. عرض کردم: آن علامت‌ها چیست؟ فرمودند: «بیماری‌های گوناگون که سبب ترس و دلهره است و بالا رفتن نرخ‌ها که سبب گرسنگی است و کاهش در اموال و جان‌ها که سبب قحطی و مرگ و میر فراوان است و نقص در محصولات که به نیامدن باران است، پس در آن موقع به آنها که در عقیده به ما ثابت می‌مانند مژده بده.»۱۱
یکی از ابعاد «غیبت کبری» بُعد آزمایشی آن است. در این مرحله، انسان مؤمن باید به دقت مراقب حال خود باشد که مبادا با طولانی شدن زمان غیبت متزلزل گردد و فروغ ایمان از دلش زدوده شود.
حضرت امام باقرعلیه‌السلام در این باره می‌فرمایند: «ظهور مهدیعلیه‌السلام بعد از غیبتی طولانی خواهد بود تا اینکه معلوم شود چه کسی او را در غیبت و نهان اطاعت میکند و به او ایمان دارد»۱۲
نیز می‌فرمایند: «فقط کسانی در اعتقاد به مهدی علیه‌السلام پابرجا می‌مانند که دل آنان به فروغ ایزدی روشن شده باشد و روح خدایی به آنان مدد رساند.»۱۳
۵) شرایط سخت زندگی
«حَتَّى إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا»؛ تا آن‌جا که رسولان مأیوس شدند [مردم] گمان کردن که به آنان دروغ گفته شده است در این هنگام یاری ما به سراغ آنها آمد».۱۴
امیرمؤمنان علیعلیه‌السلام در ضمن فرمایشاتی پیرامون این آیة شریفه به شرایط سخت زندگی مؤمنین و عدم توجه جامعه و مردم به آنها در عصر غیبت اشاره نموده تا آن‌جا که می‌فرمایند: «… متقین [در عصر غیبت] در نظر مردم از مردار در چشم صاحبش بی‌ارزش‌تر خواهند شد که در چنین شرایطی یاری خداوند و پیروزیش فرا رسد و این است معنای فرموده خداوند که: «حَتَّى إِذَا اسْتَیْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ کُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا»۱۵
و در این باره چه زیبا فرمود پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله که زمانی خواهد آمد که مؤمن از گوسفند خوارتر می‌شود. ۱۶ مسلم است زمانی‌که مردم در کارهای ناپسند و زشت تعاون و همکای می‌کنند و تکبر و خودپرستی در اعماق دل‌ها نفوذ کند و گناهان علنی شده و محرمات الهی سبک شمرده می‌شود، هنگامی که امت اسلامی نماز را ضایع کنند و تابع شهوات باشند آمرین به معروف و ناهین از منکر خوار می‌شوند و در این جامعه‌ها هیچ جایی برای آنها پیدا نمی‌شود و همه گناهکاران و فاسقان از آنها بیزار می‌گردند و مؤمنان را افراد مزاحم و موانعی برای عصیانگری‌ها و بی‌بند و باری‌هایشان می‌پندارند.
۶) پاداش بزرگ
«وَمَن یُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَـئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَیْهِم مِّنَ النَّبِیِّینَ وَالصِّدِّیقِینَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِینَ وَحَسُنَ أُولَـئِکَ رَفِیقًا» «کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند،(در روز رستاخیز) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده؛ از پیامبران و صدیقان و شهداء و صالحان و آنها چه نیکو رفیقانی هستند».۱۷
خوشا به حال کسانی که در عصر غیبت و در شرایط سخت زندگی و امتحانات دشوار متزلزل نشوند و شب و روز منتظر ظهور امام زمان علیه‌السلام باشند و استوار بودنشان را در راه انتظار با اطاعت از خدا و پیامبر و ائمه علیهم‌السلام ثابت کنند که حضرت سجاد علیه‌السلام فرمودند: «کسی که بر ولایت ما ثابت بماند در زمان غیبت قائمعلیه‌السلام، خداوند به او اجر هزار شهید از شهیدان بدر و احد عطا می‌فرماید».۱۸ و امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند:«کسیکه در حال انتظار بمیرد مانند کسی است که در خیمه قائم علیه‌السلام باشد.»۱۹ بزرگترین اجر و پاداشی که خداوند برای منتظران و مطیعان امام عصرعجل الله تعالی فرجه الشریف در زمان غیبت فراهم کرده این است که آنها را با انبیاء و صدیقین و شهدا و صالحین محشور گرداند.
علی بن ابراهیم از امام صادق علیه‌السلام پیرامون تفسیر این آیه چنین نقل می‌نماید که امام فرمودند: «مراد از «نبیین» رسول خداصلی الله علیه و آله و «صدیقان» علیعلیه السلام و«شهیدان» حسن و حسین و «صالحان» ائمه علیهم‌السلام می‌باشند و «نیکو رفیقان» قائم از آل محمد علیهم‌السلام است». ۲۰
پینوشتها :
- ۱٫ الغیبة نعمانی، باب ۱۳، ح ۴۶، ص ۲۵۲٫
- ۲٫ سوره بقره، آیه ۱-۳
- ۳٫ کفایة الاثر: ص ۶۰٫
- ۴٫ کمال الدین و تمام النعمه: ج ۲،ص ۳۴۰٫
- ۵٫ سوره آل عمران،آیه ۲۰۰٫
- ۶٫ غیبت نعمانی:ص ۱۰۵ – المحجة: علامه بحرانی، ص ۹۹٫
- ۷٫ مکیال المکارم: ج ۲، ص ۵۷۲ – تفسیر برهان: ج ۱،ص ۳۳۵،حدیث ۱۲٫
- ۸٫ سوره نساء، آیه ۵۹٫
- ۹٫ المحجة: ص ۱۰۹٫
- ۱۰٫ سوره بقره،آیه ۱۵۵.
- ۱۱٫ ینابیع المودة: ج ۳، ص ۲۳۵، حدیث ۲٫
- ۱۲٫ کمال الدین: ج ۱، ص ۲۳۱، باب ۳۲، حدیث ۱۶ – بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۱۹۱، باب ۲۵، حدیث ۲۴٫
- ۱۳٫ بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۲۲۴٫
- ۱۴٫ سوره یوسف: آیه۱۱۰٫
- ۱۵٫ دلائل الامامة: ص ۲۴۸٫
- ۱۶٫ روزگار رهایی: ص ۲۵۴٫
- ۱۷٫ سوره نساء، آیه ۶۹٫
- ۱۸٫ روزگار رهایی: ص ۲۷۱٫
- ۱۹٫ روزگار رهایی: ص ۳۷۹٫
- ۲۰٫ تفسیر قمی: ج ۱، ص
اگر به غنی سازی 20درصد احتیاج نداشتیم، چرا مصطفی را از ماگرفتید؟ 
